Menu
Este estudo leva por título: “Análise da evolución das empresas do sector aeronáutico e aeroespacial en Galicia”.
A continuación, expóñense as diferentes partes que o compoñen, así como información de interese sobre o estudo.
O organismo ao cal se lle adxudicou a realización do devandito estudo é o Instituto Valenciano de Investigacións Económicas (Ivie), cuxa páxina web é www.ivie.com.
O Ivie é un centro dedicado ao desenvolvemento e fomento da investigación económica e á súa proxección no ámbito nacional e internacional.
Creado en 1990 pola Generalitat Valenciana, o Ivie é actualmente unha institución que conta co apoio de CaixaBank, a Fundación BBVA, a Fundación Mediterráneo, Ford-España, a Fundación de las Cajas de Ahorros e a Fundación Cañada Blanch.
Para o desenvolvemento das súas investigacións, o Ivie traballa en estreita colaboración coas universidades valencianas. Un grupo de profesores da Universitat de València, a Universidade de Alacante, a Universitat Jaume I e outras universidades dirixen os estudos e investigacións do Instituto, garantindo co seu prestixio académico a calidade dos traballos desenvolvidos.
En 2011, o IVIE creou a Fundación Ivie da Comunitat Valenciana, coa finalidade de intensificar o desenvolvemento de actividades de interese xeral no ámbito da investigación económica e a formación, e reforzar a colaboración con outras institucións. No marco desta liña de actuación, desde 2013, o Ivie é un instituto de investigación adscrito á Universitat de València.
O estudo foi realizado polo seguinte equipo de traballo composto por profesores investigadores do Ivie e da Universitat de València co apoio de técnicos do Ivie.
O Dr. Pastor é catedrático de Fundamentos de Análise Económica na Universitat de València. Foi decano da Facultat d’Economia da UV durante o período 2015-2021. Ademais, é o director da Càtedra Model Econòmic Sostible València I Entorn (MESVAL) do Concello de Valencia. Na súa formación é licenciado en Ciencias Económicas e Empresariais (1990) e doutor en Ciencias Económicas e Empresariais pola Universitat de València (1990), sendo a cualificación da súa tese como cum laude por unanimidade (premio extraordinario). Os seus campos de especialización son a economía da educación, economía rexional e economía bancaria. Foi investigador visitante na Florida State University (EUA) e no College of Business, Law, Education and Social Sciences da Universidade de Bangor (Reino Unido), así como consultor externo do Banco Mundial. Cabe destacar a súa prolífera carreira como investigador con máis de cincuenta libros en colaboración e máis de oitenta artigos en revistas científicas especializadas.
Manuela Pardo é actualmente profesora do Departamento de Dirección de Empresas da Universitat de Valéncia. Como formación é licenciada en Ciencias Económicas e Empresariais e ten un mestrado en Xestión Turística pola Universidade de Valencia. Defendeu a súa tese doutoral en 2002 con mención europea, pola que foi galardoada co Premio Extraordinario de Doutoramento. Con máis de 40 artigos publicados en revistas académicas, presentou ademais as súas investigacións en foros nacionais e internacionais, incluídos a Iberoamerican Academy of Management, International Business and Management Journals Network (INBAM) e a European Academy of Management. Realizou estancias a nivel internacional nas universidades de Exeter e South Bank (Reino Unido), Universität zu Köln (Alemaña), Wirtschaftsuniversität Wien (Austria) e no ámbito nacional na Universidade Carlos III e a Universidade de Zaragoza.
Carlos Albert é licenciado en Economía e conta cun mestrado en Desenvolvemento, Integración e Institucións Económicas pola Universitat de València. Foi bolseiro de colaboración no Departamento de Análise Económica da devandita universidade en 2007. En 2012 incorporouse como profesor asociado ao mesmo departamento. Desde 2008 exerce como técnico de investigación no Ivie. É coautor de diversos capítulos de libro e informes, entre os que destacan os elaborados para o Observatorio de Goberno, Estratexia e Competitividade Empresarial (GECE), dedicado a analizar os niveis de competitividade das empresas españolas, así como os factores e causas internas que contribúen á mesma. Entre os seus campos de investigación atópanse a economía rexional, competitividade empresarial, estudos de impacto económico, desenvolvemento rural e avaliación de políticas públicas.
Devandito informe ten como obxectivo delimitar as actividades vinculadas ao sector aeronáutico e espacial en Galicia e España, para nunha segunda instancia analizar a evolución recente do sector, as súas características principais e as bases que sustentan a consolidación do sector, o seu crecemento recente e a súa internacionalización. O informe ilustra a importancia do sector en Galicia e España con abundante información estatística que permite ofrecer unha valoración obxectiva e sustentada en datos, da relevancia da actividade desempeñada.
O sector aeronáutico e espacial non só é relevante polas súas achegas ao PIB das economías, senón tamén por ser un sector punteiro en numerosos aspectos. En primeiro lugar, trátase dun sector de carácter estratéxico do que calquera economía desenvolvida desexaría reducir o seu grao de dependencia. En segundo lugar, o aeronáutico é un dos sectores que maior porcentaxe da súa facturación reinviste en I+D+i, o cal o consolida como motor de innovación que exerce un importante efecto positivo directo na produtividade e na competitividade do conxunto da economía ao exercer efectos spill-over sobre outras industrias. En terceiro lugar, trátase dun sector xerador de emprego de calidade, con alta cualificación e elevada remuneración. Finalmente, é un sector altamente internacionalizado no que o 85% da facturación está vinculado a exportacións.
En efecto, as cifras da industria aeronáutica e espacial revelan que é un sector estratéxico, importante e en plena expansión. Segundo SABI, en 2019, en España existían un centenar de empresas cunha actividade directa no sector cun volume de facturación próximo aos 11.000 millóns de euros que dan emprego a máis de 25 mil persoas. Con todo, estas cifras unicamente inclúen ás empresas cuxa actividade esta circunscrita ao sector 3030 da CNAE e, por tanto, infravaloran a verdadeira importancia da “agrupación industrial aeroespacial” de empresas, integrado tamén por outras empresas que dedican gran parte da súa actividade a este sector nun conxunto de actividades moi heteroxéneas.
Baixo estas premisas resulta imprescindible, en primeiro lugar, abordar unha adecuada caracterización do sector, delimitando de forma precisa o conxunto de empresas cuxa actividade se dedica total ou maioritariamente á rama de actividade aeronáutica e espacial e que constitúen a “agrupación industrial aeroespacial”. Alén diso, resulta conveniente analizar a evolución recente do agregado da agrupación industrial de empresas aeronáuticas en Galicia e poñelas en comparación coas súas homólogas no conxunto de España.
O informe non só revisou o crecemento neto de empresas do sector, senón tamén a importancia da “agrupación industrial aeronáutica” en canto a VAB, emprego xerado e número e tipo de empresas que o conforman. Para iso tívose en conta a información fornecida por diversas fontes relevantes como o DIRCE ou a Contabilidade Rexional elaboradas polo INE. O informe tamén analiza a competitividade do sector, comparando o volume de empresas por nivel de competitividade no sector aeronáutico en Galicia co de España. Alén diso, posto que a competitividade afecta os resultados empresariais, tamén se revisan indicadores como a produtividade por traballador e por activo, a rendibilidade, a liquidez, a solvencia a longo, o endebedamento ou os niveis de internacionalización.
Desta forma foi posible analizar, se o crecemento do sector en Galicia e España se realizou sobre a base de creación de novas empresas ou, pola contra, se asentou máis no fortalecemento e aumento de tamaño das empresas xa existentes. Alén diso, tanto nun caso como noutro, analizáronse os fundamentos deste crecemento, valorando se se trata dun proceso de consolidación baseado no afianzamento dos mercados nacionais ou, pola contra, se se baseou máis nun aumento na internacionalización das súas actividades.
O informe completouse con información cualitativa procedente de entrevistas persoais a representantes de empresas do sector que dean a súa opinión sobre as particularidades do sector, as súas estratexias de consolidación e sobre a evolución futura do sector en canto a retos que se deben afrontar e perspectivas de futuro de máis longo prazo.